Etiketler

Çömlek Kuru Fasulye

Türkiye’nin verimli tarım bölgelerinde eşsiz kalitede ve çoklukta ürün yetiştirilmektedir. Meyve ve sebzelerden tutun tüm baklagil çeşitleri Türkiye’de en kaliteli şekilde yetiştirilmektedir. Çeşitlilikler ve zenginlikler ülkesi olan Türkiye bu konuda da çok çeşitlidir. Aynı mahsulün farklı farklı türleri ülkenin geneline yayılmış şekilde yetiştirilir. Bir meyvenin tadı, büyüklüğü, rengi, kokusu yetiştiği beldeden beldeye değişkenlik gösterir. Türkiye’de en çok sevilen ve yenen yemeklerin başında gelen kuru fasulye de böyledir. Türkiye’nin farklı bölgelerinde yetişen fasulyelerin özellikleri çeşitlilik göstermektedir. Bu konuda en ön plana çıkan İspir fasulyesidir. Tadı ve lezzeti çok yoğun olan bu fasulye ile yapılan yemeklerin lezzeti sınır tanımaz. Doğu Anadolu bölgesinde genellikle et ile yapılan kuru fasulye güney bölgelerde zeytin yağlı olarak, havuç ile yapılmaktadır. Ancak kuru fasulye ülke genelinde etli olarak tercih edilir.

Türkiye’nin milli yemeği olarak kabul edilen kuru fasulyeyi güzel yapmak lezzette çok büyük farklılıklara sebep olmuştur. Cinsi iyi olan fasulyeden yapılmayan yemekler lezzet olarak noksan kalırlar. Bu sebeple bu yemeğin en önemli püf noktası kaliteli ve iyi cinsten fasulye ile yapılmasıdır. Aksi halde fasulye ıslatıldıktan sonra kabukları ayrılmaz, içi fos çıkar. İspir fasulyesi gibi kaliteli fasulyelerle yapılan yemekler insanı kendine hayran bırakır.

Türkiye’nin milli yemeği olarak kabul edilen kuru fasulyeyi yapması ile ünlenen yerler vardır. Örneğin İstanbul’da Süleymaniye Camii’nin arkasındaki kuru fasulyeciler çok meşhurdur. Yine İstanbul’da tadına doyum olmayan lokum gibi pişmiş kuru fasulyeyi Çömlek Restoran’da bulabilirdiniz.

İspir’den getirtilen dolgun ve lezzetli fasulyeler ilk olarak ılık süt ile ıslatılır. Evlerde genellikle normal su ile ıslatılmaktadır. Çömlek fasulyenin farklarından bir budur. Zaten lezzet bombası halinde olan İspir fasulyesi süt ile en az bir gece bekletilerek tadının artması sağlanır. İyice ıslanıp süt ile şişen fasulyeler çoğu yerde yapılanın aksine düdüklüde pişirilmez. Toprak çömleklerde pişen fasulye sütün tadını aldığı gibi toprak çömleğin de kendine has lezzetini içine alır. Öncelikle ince ince doğranan soğanlar bol tereyağında kavrulur. Pembeleştikten sonra yine en iyi etlerden seçilen dana etleri kuş başı olarak doğranıp soğanla birlikte kavrulmaya başlanır. Renkleri değişene kadar kavrulduktan sonra domates ve biber karışık salçası eklenerek biraz daha kavrulur. Daha sonra fasulyeler ilave edilir. Üzerini biraz geçecek kadar su eklenerek ağır ağır toprak çömlekte pişmeye bırakılır. Sık sık kontrol edilen yemeğin pişme derecesi çok önemlidir. Ne çok pişip fasulyeler ezilip dağılmalıdır ne de diri kalmalıdır. Büyük incelik isteyen bu pişirme tekniği ve süresini usta aşçılar dışında herkesin ayarlaması biraz zordur. Suyunu çektikçe su ilave ederek altının yanması engellenen fasulye uzun uzun, ağır ağır pişer. Pişerken isteğe göre baharat eklenebilir. Genellikle kırmızı pul biber veya acı olması istenen durumlarda cin biber atılarak lezzetlenmesi sağlanır. Pişen kuru fasulyeyi pilavla yemek Türkiye’nin her ferdinin bildiği adetlerdendir.  Bol tereyağında tane tane pişen pilav ile birlikte, turşu veya yoğurt eşliğinde yenilen kuru fasulye gibisi yoktur. Çok sulu olmayan, soğanı ve salçası helmelenmiş kuru fasulyeyi yemeye doyum olmaz.

Kuru fasulye gibi Türkiye’nin önemli değerlerinden ve lezzetlerinden olan bu yemeği hijyenden uzak, kalitesiz malzeme ile yapılan yerlerde yemek yaşanabilecek lezzet zenginliğinin tersine çok tatsız bir tecrübe yaşatır. Yemeğin hakkını veren, usta ellerden çıkmış, kaliteli malzeme ile yapılmış, hızlı ve temiz servis ile temiz ve nezih ortamda yemek yemenin değeri paha biçilmezdir.